Realizacja zadań związanych z sprawami społecznymi, rodziną oraz zdrowiem stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityk programów i strategii przyjętych przez Władze Gminy Kocmyrzów-Luborzyca. Do najważniejszych z nich należą:

• 1. • Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Kocmyrzów-Luborzyca na lata 2021-2026;

     • Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Kocmyrzów-Luborzyca na lata 2021-2023;

     • Gminny Program Wspierania Rodziny w Kocmyrzowie-Luborzycy na lata 2023-2025;

     • Program Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej;

     • Program Opieka Wytchnieniowa;

     • Wieloletni Gminny Program Osłonowy "Posiłek w szkole i w domu" na lata 2019-2023;

     • Program Wieloletni "Senior+" na lata 2021-2025;

     • Karta Dużej Rodziny;

     • Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii w Gminie Kocmyrzów-Luborzyca.

Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom.

Aktualny poziom wydatków na pomoc społeczną i wsparcie dla rodziny w 2023 r. wiąże się z kontynuowaniem działań Gminy Kocmyrzów-Luborzyca związanych ze wsparciem materialnym dla mieszkańców. Niemniej, warto zauważyć, że wpływ na malejącą tendencję ma znacząco odznaczający się w 2022 r. poziom wydatków na wypłacone świadczenia wychowawcze („500+”), podczas gdy w 2023 r. w budżecie gminy wydatki na ten cel uległy znaczącemu zmniejszeniu, gdyż zadanie to przejął ZUS. Kluczowa część środków zrealizowanych przez gminę w 2022 r. dotyczyła również wypłaty dodatku osłonowego i węglowego dla mieszkańców oraz świadczeń społecznych związanych z udzielaniem pomocy obywatelom Ukrainy, podczas gdy w 2023 r. charakteryzowały się one znacznie mniejszą kwotą.

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie tym sytuacjom przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienia im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka. 

Zakres pomocy społecznej obejmował zadania określone w ustawie o pomocy społecznej. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej wykonywał także zadania wynikające z innych aktów prawnych m.in. z ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy czy ustaw o dodatku węglowym, elektrycznym.

Obecna struktura organizacyjna Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej jest odpowiedzią na diagnozowane na przestrzeni wielu lat potrzeby środowiska lokalnego, określone w oparciu o analizę i ocenę występujących zjawisk, powodujących zapotrzebowanie na różne formy wsparcia. 

Łącznie na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej w 2023 r. GOPS wydatkował 9.307.886,39 zł. Tak wysokie zmniejszenie wydatków w stosunku do 2022 r. spowodowane było m.in. przeniesieniem realizacji Programu 500+ do ZUS.

Źródłem finansowania zadań realizowanych przez GOPS są: 

• środki własne gminy, 

• dotacje do zadań własnych, 

• oraz dotacje do zadań zleconych.

W trakcie 2023 r. GOPS kompleksowo realizował zadania własne oraz zadania zlecone z zakresu pomocy społecznej. Dodatkowo, pozyskano środki oraz inne świadczenia ze źródeł zewnętrznych, np. w ramach programów "Posiłek w szkole i w domu", "Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej" czy "Opieka wytchnieniowa". Ponadto, w ramach prowadzonej działalności statutowej GOPS w swojej bieżącej pracy realizował projekty socjalne i działania środowiskowe, m.in. takie, jak zapewnienie funkcjonowania Klubów Senior+ i współpraca w zakresie funkcjonowania Domu Aktywnego Seniora w Łososkowicach.

Przyczyny korzystania z pomocy społecznej w 2023 r.

• W 2023 r. świadczeniami pieniężnymi objęto 118 rodzin, a niepieniężnymi 38 rodzin. 

• Pracę socjalną świadczono wobec 57 rodzin.

wybrane zadania realizowane w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny w 2023 r.

W 2023 r. realizowano również zadanie w zakresie świadczenia usług opieki wytchnieniowej dla członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad osobami niepełnosprawnymi.

Wydatki na ten cel wyniosły 89.410,76 zł. Opieką wytchnieniową objęto 16 osób.

W Gminie Kocmyrzów-Luborzyca funkcjonują dwa Kluby Senior+. Przeznaczone są dla seniorów - mieszkańców gminy w wieku 60 lat i więcej. Kluby są miejscem spotkań i aktywności osób starszych, a ich celem jest w szczególności przeciwdziałanie marginalizacji osób starszych, pomoc w utrzymywaniu kondycji psychofizycznej seniorów oraz rozwijanie ich zainteresowań i pasji. Kluby Seniora cieszą się dużą popularnością wśród mieszkańców. Docelowo w każdej z placówek może przebywać po 20 osób. W ramach zajęć Seniorzy korzystają z różnych form zagospodarowania czasu wolnego: fizjoterapia, spacery z kijkami, zajęcia z majsterkowania, rękodzieło, treningi umysłu, pogadanki o różnej tematyce itp. Seniorzy bardzo chętnie angażowali się w zajęcia w klubach.

Na Klub Senior + Kocmyrzów wydatkowano kwotę 98.807,19zł (w tym dofinansowanie ze środków wojewody - 39,100,00zł). 

Na Klub Senior + Zastów wydatkowano kwotę 91.330,15zł (w tym dofinansowanie ze środków wojewody - 40.800,00zł). 

Dom Aktywnego Seniora w Łososkowicach mieści się w dawnej Szkole Podstawowej. Inwestycja współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego skierowana do osób samotnych powyżej 60 roku życia zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym. 

Uczestnicy D.A.S. brali udział w zajęciach od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:00 do 16:00 , uczestniczyli w zajęciach aktywizująco – usprawniających fizycznie i społecznie.

Wydatki poniesione przez gminę na partnerstwo w projekcie Dom Aktywnego Seniora w Łososkowicach wyniosły 4.802,51 zł.

W 2023 r. GOPS podejmował działania mające na celu realizację wsparcia dla obywateli Ukrainy w szczególności poprzez: wypłatę świadczeń na zakwaterowanie i wyżywienie obywateli Ukrainy, zakup posiłku dla dzieci, wypłatę świadczenia jednorazowego w wysokości 300 zł oraz wypłatę świadczeń rodzinnych. 

Zadania te były realizowane na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy według poniższej specyfikacji:

• • • Świadczenia na podstawie art. 13 (zakwaterowanie i wyżywienie) - kwota 80.480,00 zł,

    • Świadczenia na podstawie art. 29,30 (zakup posiłków dla ukraińskich dzieci) - kwota 18.672,33 zł,

    • Świadczenia na podstawie art. 31 (wsparcie po 300 zł) - kwota 1.800,00 zł,

    • Świadczenia na podstawie art. 26 (świadczenia rodzinne) - kwota 20.023,40 zł.

Ochrona zdrowia to sektor, który często nie charakteryzuje się wysokimi wydatkami, ale pomimo tego, zakres realizowanych zadań pozostaje zróżnicowany. Podstawowe obowiązki gminy w tym zakresie zostały zawarte w ustawie o samorządzie gminnym, która wskazuje, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, wśród których uwzględnia się m.in. sprawy ochrony zdrowia. Jednakże, szczegółowe kompetencje określają także inne akty prawne, w szczególności ustawy, które dotyczą przedsięwzięć związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniem narkomanii.

Corocznym przedsięwzięciem realizowanym przez gminę były zadania określone w ramach programu rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii. W założeniu uwzględniał on tworzenie warunków przeciwdziałających problemom związanym z uzależnieniami i przemocą w rodzinie, a także działania na rzecz ograniczenia dostępności do alkoholu oraz profilaktykę uzależnień zarówno wśród dzieci, młodzieży, jak i dorosłych.

Łączne wydatki w ochronie zdrowia w 2023 r. wyniosły ponad 246 tys. zł, w tym najwyższą kwotę wydatkowano w zakresie przedsięwzięć dotyczących profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W głównej mierze skupiały się one na zwiększeniu dostępności do instytucji wspomagających proces leczenia oraz rehabilitacji osób nadużywających substancji psychoaktywnych i ich rodzin, a także na poprawie skoordynowanych działań profilaktycznych, informacyjnych, edukacyjnych i szkoleniowych.

Na rzecz ochrony zdrowia w 2023 r. podjęte zostały również inne działania obejmujące współpracę z organizacjami pozarządowymi. Dzięki temu kontynuowano realizację zadań z zakresu ochrony i promocji zdrowia, w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy o działalności leczniczej.